-
Pierwsza kobieta, która dostała Nobla
Pierwszej kobiety, która otrzymała Nagrodę Nobla nie trzeba przedstawiać. Maria Skłodowska-Curie należy do najważniejszych postaci w historii naszego kraju. Ale od razu trzeba zaznaczyć, że wręczane przez króla Szwecji wyróżnienie bardzo krótko było zdominowane przez mężczyzn - już w trzecim roku istnienia tego wyróżnienia, czyli w 1903 roku Nobel powędrował w ręce kobiety. Co prawda nagroda w dziedzinie fizyki została przyznana trójce naukowców: Skłodowskiej-Curie, jej mężowi Pierre’owi oraz Henriemu Becquerelowi. W uzasadnieniu napisano, że nagroda trafia do nich w uznaniu za zasługi, jakie oddali poprzez wspólne badania nad zjawiskiem promieniotwórczości odkrytym przez profesora Becquerela. Nie umniejsza to jednak faktu, że Maria Skłodowska-Curie została pierwszą kobietą z Noblem w historii. Co więcej, należy też do wąskiego grupy osób, które otrzymało nagrodę więcej niż raz. Jeszcze węższe grono stanowią wielokrotne zwyciężczynie - póki co bowiem, Maria Skłodowska-Curie jest jedyna. W 1911 polska uczona zdobyła laur w dziedzinie chemii za wydzielenie radu w stanie czystym i metalicznym. Do dziś Skłodowska należy do wąskiego grona kobiet noblistek. Zważywszy na fakt, że dotąd rozdano 919 indywidualnych nagród, udział 53 kobiet to zaledwie 5,8%.
-
Pierwsza kobieta, która otrzymała Oscara
Ten tytuł przypadł Janet Gaynor, pochodzącej z Filadelfii aktorce, która w 1927 roku złotą statuetkę odebrała za rolę w aż trzech filmach. Pamiętajmy, że cała ceremonia dopiero raczkowała, więc nikogo nie zdziwiła nominacja za „Siódme niebo”, „Wschód słońca” oraz „Anioła ulicy”. Później jednak podobny przypadek się nie powtórzył. Kariera Janet była niczym prawdziwy amerykański sen. Do Los Angeles przyjechała z zamiarem objęcia posady sekretarki, jednak ostatecznie sprzedawała buty w salonie obuwniczym. W wolnych chwilach pojawiała się na planach filmowych, gdzie odgrywała epizodyczne role. W 1926 roku po raz pierwszy zagrała rolę pierwszoplanową, a już dwanaście miesięcy później brylowała na czerwonym dywanie z nowopowstałą nagrodą w dłoni. Co ciekawe, Janet Gaynor została później ponownie nominowana do Oscara za rolę w musicalu „Narodziny gwiazdy” (kadr z filmu na zdjęciu okładkowym) – pierwowzorze niedawnej produkcji z Bradleyem Cooperem i Lady Gagą.
-
Pierwsza kobieta, która została prezydentem
Świat polityki uchodzi za wyjątkowo konserwatywny. I choć rola kobiet rośnie, wciąż w ujęciu całościowym pozostaje marginalna. Na szczęście to wszystko się zmienia. Kobiety stawały na czele Grecji czy Chorwacji, a start w wyborach prezydenckich kobiet nie jest już wydarzeniem historycznym. Szlaki w tej dziedzinie przetarła Isabel Peron, pierwsza w dziejach świata pani prezydent. Do tego epokowego wydarzenia doszło w Argentynie. Isabel była żoną ówcześnie rządzącego krajem Juana Perona, który mianował ją wiceprezydentem. Kiedy w 1974 roku prezydent zmarł, zgodnie z prawem urząd przejęła Isabel. Niestety był to burzliwy czas dla Argentyny, czego efektem był zamach stanu w 1976 roku. Peron spędziła w areszcie pięć lat, a potem została skazana na wygnanie. W 2007 roku argentyński rząd wydał nakaz aresztowania byłej prezydent pod zarzutem łamania praw człowieka w czasie jej rządów.
-
Pierwsza kobieta, która otrzymała nagrodę Pulitzera
Otrzymanie Nagrody Pulitzera oznaczało i wciąż oznacza olbrzymi prestiż. Jednak dopiero po czterech latach przyznawania tego wyróżniania, laur trafił po raz pierwszy w ręce kobiety. Była nią w 1921 roku Edith Wharton, która rok wcześniej wydała powieść „Wiek niewinności”. Była bardzo ciekawą postacią. Choć wywodziła się z bogatej rodziny, przez całą twórczość zjadliwie komentowała różne klasy amerykańskiego i europejskiego społeczeństwa, przenikliwie przyglądała się też zmianom obyczajowym. Mieszkając we Francji wsławiła się pomocą uchodźcom w czasie I wojny światowej. W ramach uznania otrzymała Legię Honorową – najwyższe odznaczenie wydawane przez Francję. Kilka razy była nominowana do nagrody Nobla w dziedzinie literatury, jednak ostatecznie jej nie zdobyła.
-
Pierwsza kobieta, która poleciała w kosmos
To zaszczytne miano należy do Walentyny Tierieszkowej, radzieckiej kosmonautki. Choć w młodości Walentina była włókniarką, jej plany na przyszłość zmienił lot w kosmos Jurija Gagarina. Wtedy to młoda Tierieszkowa napisała list, w którym wyraziła pragnienie dokonania podobnego czynu, co słynny rodak. Tym samym zwróciła na siebie uwagę komisji wybierającej przyszłych kosmonautów. Jako że kobieta-kosmonautka była zgodna z planami propagandowymi partii, Walentinę i cztery inne kobiety wybrano do programu szkoleniowego. Najpierw uczyła się lotnictwa, by z czasem skupić się na kosmonautyce. Wreszcie, 16 czerwca 1963 roku wyleciała z załogą statku Wostok 6. Przez prawie trzy doby Tierieszkowa i jej towarzysze okrążyli Ziemię 48 razy. Na drugą wyprawę musiała czekać aż 19 lat. W 2007 roku podczas obchodów swoich 70. urodzin w rezydencji Władimira Putina oświadczyła, że chce umrzeć na Marsie.
-
Pierwsza kobieta, która opłynęła samotnie Ziemię
Choć urodziła się w Warszawie, dorastała w Ostródzie – krainie jezior. Trudno się zatem dziwić, że Krystynę Chojnowską-Liskiewicz zainteresowało żeglarstwo. Zdobyła patent kapitana jachtowego, a jej mąż skonstruował jacht, na którym wyruszyła w największą podróż jej życia. Przez dwa lata, między 1976 a 1978 rokiem samotnie przepłynęła cały glob. Wyruszyła z hiszpańskiego Las Palmas na pokładzie SY Mazurek. Po 49 miesiącach dopłynęła do tego samego portu, pokonawszy Atlantyk, Kanał Panamski i Pacyfik. Opłynęła Australię i Afrykę, by oficjalnie stać się pierwszą kobietą, która samotnie opłynęła Ziemię.
Jak przyznawała w wywiadach w tak długiej podróży bez żadnego towarzystwa nie ma nic romantycznego. Chojnowska-Liskiewicz nie nadawała swojej wyprawie głębszego wydźwięku. Bardziej skupiała się na tym, żeby zadbać o żywność oraz własne zdrowie i bezpieczeństwo. Ludzi spotykała w licznych portach, w których zatrzymywała się w celu uzupełnienia zapasów. Np. w Sydney spotyka polskich sportowców – Irenę Szewińską i Bronisława Malinowskiego.
-
Pierwsza kobieta, która zdobyła wszystkie ośmiotysięczniki
Himalaizm należy do najbardziej wyczerpujących pasji na świecie. Tym bardziej trzeba docenić kobietę, która jako pierwsza dokonała olbrzymiej rzeczy, jaką jest zdobycie wszystkich ośmiotysięczników na świecie. Pochodząca z Hiszpanii, a konkretnie Kraju Basków Edurne Pasaban zaczęła swoje zmagania z bezlitosną naturą od Mount Everest w 2001 roku. 17 maja 2010 roku dotarła na szczyt góry Sziszapangma – himalajskiego ośmiotysięcznika znajdującego się na terytorium Tybetu. Swoją przygodę z himalaizmem Pasaban rozpoczęła w wieku 15 lat. Podczas realizowania swojego planu, często spotykała się z trudnościami, także związanymi z faktem, że nie jest mężczyzną. W rozmowie z Onetem przyznaje, że „najtrudniejsze chyba jest to – nie tylko w górach, ale i w życiu – że my, kobiety, musimy cały czas udowadniać, że coś potrafimy dobrze zrobić. Jeśli ktoś organizuje ekspedycję i zaprasza do udziału uczestników, i jeżeli ciebie nikt nie zna, a w dodatku jesteś kobietą – nie zaprosi cię. Ale jeśli nikt cię nie zna, ale jesteś mężczyzną, jest większe prawdopodobieństwo, że otrzymasz propozycję udziału w tej ekspedycji. Dlatego cały czas musisz demonstrować i udowadniać więcej niż mężczyźni. To jest najtrudniejsze.”
Na szczęście obecnie jest coraz mniej aspektów życia, gdzie kobiety jeszcze się nie pojawiły. Wszystkim, które aspirują do swoich celów, przypominamy o dorobku tych siedmiu kobiet, które dokonały rzeczy wielkich.
Jeśli zainteresował Cię ten artykuł zobacz, co przygotowaliśmy wsród pomysłów na prezent z okazji Dnia Kobiet.
Komentarze (0)