X-Men – kolejność i chronologia filmów

Spis treści:

1. Kolejność części X-men w kinach
2. X-men - chronologia wydarzeń z uniwersum
3. Kolejność oglądania X-men według linii czasu
   • Oryginalna linia czasu
   • Nowa linia czasu, którą utworzył Wolverine
4. Jak najlepiej oglądać filmy X-men?
   • Oryginalna seria X-men
   • Nowa seria X-men
   • Filmy o Wolverinie
   • Filmy o Deadpoolu
5. Gdzie obejrzeć filmy X-men?
6. X-men a Marvel Cinematic Universe

Samo powstanie grupy bohaterów znanych jako X-Men zawdzięczamy pomysłowości Stana Lee oraz Jacka Kirby’ego. Legendarni już twórcy w 1963 roku wypuścili pierwszy zeszyt komiksu „X-Men”. Historia skupia się na grupie ludzi obdarzonych genem X, który daje im specjalne zdolności. Przez jednych są uznawani za dzielnych bohaterów, przez innych za złowrogich mutantów. Jesteśmy świadkami pojedynku dobra ze złem, który uosabia się w rywalizacji Profesora X i Magneto.

Przygody obdarzonych nadnaturalnymi zdolnościami mutantów szybko zyskało uwielbienie czytelników i X-Meni na stałe zagościli w popkulturze. Ulubieni bohaterowie tacy, jak Wolverine, Gambit, czy Rouge dostali natomiast swoje własne serie. Popularność serii przyczyniła się do sprzedania praw do ekranizacji przygód mutantów wytwórni 20th Century Fox w 1994 roku. Sześć lat później pierwszy kinowy film „X-Men” ujrzał światło dzienne. Od tamtego czasu powstało dwanaście kolejnych filmów o tych bohaterach Marvela.

Dziś zajmiemy się problemem, który może pojawić się, kiedy chcielibyśmy obejrzeć kilka, bądź też wszystkie filmy w jakiejś konkretnej kolejności, czy logicznej sekwencji fabularnej. Sposobów jest kilka, od tych najprostszych, jak kolejność produkcyjna, do takich bardziej zaawansowanych, jak poruszanie się po konkretnej fabularnej linii czasu. Może się to wydawać skomplikowane, jednak bez obaw, wszystko wyjaśniamy poniżej!

 

 

Kolejność części X-men w kinach

Jednym z najlepszych sposobów oglądania filmów z uniwersum X-Menów jest kolejność ukazywania się filmów w kinach. Zaczynamy oglądanie od oryginalnej trylogii, a później czeka nas pokaźna doza spin-offów oraz prequeli, czyli filmów ukazujących wydarzenia z przeszłości. Niewątpliwym atutem takiego sposobu oglądania jest postępujący rozwój techniczny kina superbohaterskiego. Możemy zaobserwować jak zmieniła się zarówno narracja, jak i efekty specjalne. Jeśli chcemy oglądać filmy X-Men w kolejności produkcyjnej, przydatne będzie poniższe zestawienie obrazów.

• X-Men (2000) reż. B. Singer
• X-Men 2 (2003) reż. B. Singer
• X-Men: Ostatni Bastion (2006) reż. B. Ratner
• X-Men Geneza: Wolverine (2009) reż. G. Hood
• X-Men: Pierwsza klasa (2011) reż. M. Vaughn
• Wolverine (2013) reż. J. Mangold
• X-Men: Przeszłość, która nadejdzie (2014) reż. B. Singer
• Deadpool (2016) reż. T. Miller
• X-Men: Apocalypse (2016) reż. B. Singer
• Logan: Wolverine (2017) reż. J. Mangold
• Deadpool 2 (2018) reż. D. Leith
• X-Men: Mroczna Phoenix (2019) reż. S. Kinberg
• Nowi Mutanci (2020) reż. J. Boone

 

 

X-men - chronologia wydarzeń z uniwersum

Możemy oczywiście podejść do tematu kolejności w nieco inny sposób. Oglądając filmy X-Men w chronologicznej kolejności przedstawionych wydarzeń. Jako, że później powstałe części ukazują młodość bohaterów i powstanie szkoły Charlesa Xaviera, to właśnie od nich zaczyna się poniższe zestawienie. W nawiasach znajdziemy lata, w których rozgrywa się akcja poszczególnych produkcji.

• X-Men: Pierwsza klasa (czas akcji 1962)
• X-Men: Przeszłość, która nadejdzie (czas akcji 1973 oraz 2023)
• X-Men Geneza: Wolverine (czas akcji 1981)
• X-Men: Apocalypse (czas akcji 1983)
• X-Men: Mroczna Phoenix (czas akcji 1992)
• X-Men (czas akcji 2000)
• X-Men 2 (czas akcji 2003)
• X-Men: Ostatni Bastion (czas akcji 2006)
• Wolverine (czas akcji 2013)
• Deadpool (czas akcji 2016)
• Deadpool 2 (czas akcji 2018)
• Nowi Mutanci (czas akcji 2020)
• Logan: Wolverine (czas akcji 2029)

 

 

Kolejność oglądania X-men według linii czasu

Kolejność przedstawiona powyżej to jedynie umowna chronologia opierająca się na konkretnych latach, w których rozgrywa się główna fabuła poszczególnych filmów. Częstym pytaniem, które pojawia się odnośnie tej franczyzy jest to, czy wszystkie filmy z serii X-Men rozgrywają się w jednym kontinuum? I tak, i nie. Jest to jedno uniwersum, jednak  w filmie „X-Men: Przeszłość, która nadejdzie” w wyniku podróży w czasie, kontinuum zostało podzielone na dwa oddzielne strumienie czasoprzestrzeni lub też przyszłość została nadpisana (trochę jak w filmie „Powrót do przyszłości”). Biorąc pod uwagę te wydarzenia, filmy fabularnie możemy podzielić na dwa „strumienie” wydarzeń, które w pewien sposób dzieją się równolegle. Wspomniany film zawarty jest w obydwu zestawieniach.

Oryginalna linia czasu

• X-Men: Pierwsza klasa
• X-Men: Przeszłość, która nadejdzie
• X-Men Geneza: Wolverine
• X-Men
• X-Men 2
• X-Men: Ostatni Bastion
• Wolverine

Nowa linia czasu, którą utworzył Wolverine

• X-Men: Przeszłość, która nadejdzie
• X-Men: Apocalypse
• X-Men: Mroczna Phoenix
• Deadpool
• Deadpool 2
• Nowi Mutanci
• Logan: Wolverine

 

 

Jak najlepiej oglądać filmy X-men?

Jeszcze innym sposobem, być może najlepszym, a przynajmniej najmniej inwazyjnym jeśli chodzi o zaangażowanie czasowe, będzie podzielenie całej serii na krótsze segmenty. Mieszamy wtedy powyższe sposoby i oglądamy filmy według najbardziej fabularnie związanych setów.

Oryginalna seria X-men

•  X-Men
• X-Men 2
• X-Men: Ostatni Bastion

Nowa seria X-men

• X-Men: Pierwsza klasa
• X-Men: Przeszłość, która nadejdzie
• X-Men: Apocalypse
• X-Men: Mroczna Phoenix

Filmy o Wolverinie

• X-Men Geneza: Wolverine
• Wolverine 
• Logan: Wolverine

Filmy o Deadpoolu

• Deadpool
• Deadpool 2
• Deadpool 3 (zaplanowany na 2024)

 

 

Gdzie obejrzeć filmy X-men?

W 2019 roku Disney kupił wytwórnię Fox, co wiązało się z przeniesieniem mutantów Marvela do włości Myszki Miki. Tym samym obecnie znakomitą większość filmów X-Men możemy obejrzeć na platformie streamingowej Disney+. Warto dodać, że na platformie Disney+ znajdziemy także klasyczny serial animowany o mutantach z 1992 roku. W Polsce emitowany był na telewizyjnym kanale Fox Kids.

 

 

X-men a Marvel Cinematic Universe

Cała seria filmów X-Men została wyprodukowana przez studio 20th Century Fox. Mieli oni wyłączne prawa do X-Menów i postaci mutantów nie mogły pojawiać się w produkcjach Kinowego Uniwersum Marvela produkowanych przez Disney Studios. W 2019 roku jednak Disney kupił Foxa, wraz z prawami do X-Menów. Już na koniec 2024 zapowiedziany został film „Deadpool 3” będący pierwszym filmem z mutantami w MCU. Ryan Reynolds ponownie wcieli się w tytułowego antybohatera, natomiast Hugh Jackman powróci w tej produkcji do roli Wolverine'a.

Co ciekawe, w filmie „Doktor Strange w Multiwersum Obłędu” w 2022 w jednej z ról drugoplanowych pojawił się aktor Patrick Stewart w roli jednej z wersji Doktora Xaviera. Jednak był to jedynie swoisty Easter Egg, nie pełnoprawny występ tej postaci. Póki co filmy z uniwersum X-Men nie są połączone z MCU, jednak to oczywiście może się w przyszłości zmienić. Tym bardziej, że aktualnie coraz bardziej eksploatowany jest temat multiwersum.

 

 

Słowem podsumowania sposobów zagłębienia się w filmach z mutantami Marvela jest całkiem sporo. A każdy z nich jest dobry. Można także nie trzymać się żadnej konkretnej kolejności i wybrać film, którego opis nas po prostu zainteresuje. Koniec końców każda z produkcji przedstawia samodzielną historię fabularną. Za każdym razem wartą obejrzenia i przeżycia.

Więcej artykułów znajdziesz na Empik Pasje w dziale Oglądam.

Zdjęcie okładkowe: źródło: plakat filmu „X-men: Przeszłość, która nadejdzie” / 20th Century Fox