Jak grać w pasjansa?

Szczypta historii

Nim zaczniemy omawiać zasady, warto pochylić się nad początkami gry. Pasjans wyewoluował z karcianych wróżb. To właśnie wróżki, korzystające głównie z tarota, musiały rozkładać karty w określony sposób. Z czasem w system wykładania zaczęto wprowadzać określone zasady, szukać szczególnych układów i tak krok po kroku stworzono Pasjansa.

Pierwsze wzmianki na temat tej karcianki pochodzą z XVII wieku, z Francji. Grano w nią na dworze Ludwika XIII. Później gra dotarła do Anglii, gdzie szybko się przyjęła, a w 1784 roku lady Adelajda Cadogan wydała książkę „Ilustrowane gry-pasjanse”, czyli najstarszą pozycję dotyczącą Pasjansa. Co ciekawe, karcianka prócz dworów zaczęła święcić triumfy także w więzieniach, osadzeni grali w nią dla zabicia czasu. Z kart historii wiemy także, że gra była popularna w Polsce. W 1881 roku w Krakowie wydano książkę „Pasyanse, czyli Zabawy w karty tak dla pojedynczych osób jak i dla towarzystwa”. Miłośnikami tytułu byli m.in. Juliusz Słowacki i Józef Piłsudski. W USA z kolei bardzo chętnie układał go Franklin Roosevelt.

Oczywiście na przestrzeni lat pasjans ewoluował, zmieniły się nieco zasady, powstały kolejne odmiany. Na chwilę obecną wyróżniamy 23 rodzaje pasjansa złożonego z jednej talii kart i 21 złożonego z dwóch. My jednak skupimy się na tej najbardziej tradycyjnej odmianie.

 

 

Pasjans – jak zacząć?

Pasjans to gra karciana polegająca na układaniu kart w określony sposób. Ponieważ na starcie niemal wszystkie karty są zakryte, o naszym sukcesie decydować będzie szczęście, choć oczywiście dobry strateg może starać się liczyć karty i wyciągać rachunek prawdopodobieństwa, by mieć większą szansę na zwycięstwo. Większość jednak zda się na ślepy los.

Zdarzają się zresztą tacy, którzy traktują pasjansa jak wróżbę. Przed rozpoczęciem stawiają jakieś pytanie, a ostateczny rezultat traktują jako odpowiedź. Wracając jednak do reguł, należy wiedzieć, że gra jest przeznaczona raczej dla jednej osoby. Dlatego też jej inna nazwa to „solitaire” co z języka francuskiego oznacza „samotnik”.

 

 

Do klasycznej rozgrywki potrzebna wam będzie jedna, pełna talia kart (bez Jokerów). Przed samym rozpoczęciem należy je dobrze potasować, a następnie rozłożyć w siedmiu kolumnach. Każda z nich będzie zawierała o jedną kartę więcej. I tak oto pierwsza kolumna to jedna karta, druga dwie, trzecia trzy itd.

Każda ostatnia karta w kolumnie już na starcie zostaje odsłonięta. Wszystkie pozostałe karty, zarówno te w kolumnach, jak i te w naszej ręce są zakryte. Na stole należy zostawić jeszcze miejsce na cztery pola bazowe, na które odkładać będziemy karty w kolejności od Asa do Króla i według kolorów. Celem gry jest zdjęcie wszystkich kart ze stołu i stosu w ręku, a następnie ułożenie wszystkich odpowiednio na wspomnianych polach bazowych. Tak przygotowani możemy zaczynać zabawę!

 

 

Pora układać!

Nasz stół jest gotowy, możemy przystąpić do gry. Pasjans polega na układaniu i przekładaniu kart. Czasem robimy to pojedynczo, a czasem całymi grupami. Ogólnie nasza zasada to przekładanie kart w taki sposób, by na odsłoniętej karcie położyć kartę o jeden niższą i różniącą się kolorem. Czyli możemy położyć Damę na Króla, Dziewiątkę na Dziesiątkę czy Dwójkę na Trójkę.

Z kolei podczas układania kolumn kolory podzielimy tylko na czarne i czerwone, bez rozdzielenia na karo, kier, trefl i pik. Możemy więc położyć Szóstkę trefl na Siódemkę karo, ale nie możemy Czwórki pik na Piątkę trefl. Należy też pamiętać, że w przypadku Pasjansa najniższą kartą jest As. I to od niego odkładać będziemy karty na pola bazowe. W tym przypadku znaczenie mają też wszystkie cztery kolory. Więc Dwójkę karo odłożymy na Asa karo i będziemy szukać Trójki karo jako kolejnej do odłożenia.

 

 

W pierwszej kolejności przekładać będziemy odsłonięte karty z kolumn. Gdy tego dokonamy możemy odsłonić kolejną kartę z kolumny i teraz ją przenieść lub coś na niej położyć. A co, kiedy zabraknie nam takiej możliwości? Odkrywamy pierwszą kartę z tych, które dotychczas trzymaliśmy w ręku. Jeśli mamy taką możliwość – dokładamy ją. Jeśli nie, to wyjmujemy kolejną. Gdy skończą nam się karty w ręku, zbieramy te których nie wykorzystaliśmy. Możemy zacząć odkrywać i wykorzystywać je ponownie.

Możliwe jest także przekładanie więcej niż jednej karty. Robimy to w momencie, gdy są one ułożone grupą w odpowiedniej kolejności. Gdy w którejś kolumnie skończą się karty, będziemy mogli tam położyć tylko i wyłącznie Króla oraz zacząć do niego dokładać kolejne karty. Jeśli uda nam się ułożyć cztery pełne stosy kart na polach bazowych (tj. od Asa do Króla), tak by na stole i w ręku nic nam nie zostało, wówczas wygrywamy. W sytuacji, gdy jednak skończą nam się możliwe ruchy, a stosy nie są pełne – ponosimy porażkę.

 

 

Warianty pasjansa

Tą najbardziej znaną i nazywaną „klasyczną” wersją, którą właśnie opisaliśmy, jest „Klondike”. To właśnie tej odmiany użyli twórcy Windowsa, przez co karcianka przeniesiona została na komputery, a użytkownicy systemu operacyjnego z oknem w logo chętnie rozgrywali kolejne partie.

Innymi popularnymi wariantami pasjansa są „FreeCell”, który różni się początkowym rozstawieniem kart oraz „Pająk”, w którym używamy dwóch talii kart. My jednak proponujemy rozpocząć od tej podstawowej wersji, nabrać wprawy i w ten sposób rozpocząć swoją zabawę z Pasjansem.

 

 

Po więcej podobnych instrukcji zapraszamy do działu Gram.

Zdjęcie okładkowe: Shutterstock