Wyprawka dla młodej mamy - akcesoria dla matek karmiących i kobiet po porodzie

Okres połogu i laktacji to czas, kiedy kobieta powinna szczególnie o siebie zadbać. Troska o noworodka jest priorytetem, ale nie można zapominać o tym, że matka jest równie ważna, a jej ciało, podlegające ogromnym zmianom i obciążeniom także wymaga odpowiedniej pielęgnacji. Jakie artykuły higieniczne przydadzą się w połogu? Jak ułatwić sobie karmienie piersią? Jak pielęgnować piersi i w czasie laktacji? Jak dbać o skórę po porodzie?

Autorka: Dr. n. farm. Maria Kasprzak

Higiena w czasie połogu – podpaski poporodowe

Połóg to okres kilku tygodni od porodu, kiedy organizm kobiety wraca do równowagi po ciąży i wydaniu na świat dziecka. Macica goi się, obkurcza i oczyszcza (wydala się tzw. lochia, czyli odchody połogowe). Bardzo ważne jest wtedy zachowanie odpowiedniej higieny okolic intymnych, aby nie doszło do nadmiernego namnożenia bakterii i infekcji. Jeśli miało miejsce cesarskie cięcie, to dodatkowo należy dbać o czystość rany pooperacyjnej. W czasie połogu należy używać tylko podpasek, a najlepiej specjalnych podpasek poporodowych. Sprzedawane także pod nazwą „podkładów” poporodowych, są większe i bardziej chłonne niż standardowe podpaski, co jest szczególnie ważne zwłaszcza w pierwszych dniach po porodzie. Można wybierać spośród wielu modeli podkładów poporodowych: są zwykłe, proste, z wypełnieniem celulozowym (bardziej ekologiczne), a także profilowane, z paskiem kleju mocującym do bielizny, z wypełnieniem żelującym (absorbentem), wiążącym wilgoć. Ich cena nie jest wysoka – rzadko przekracza 1 zł za sztukę. Wkłady trzeba regularnie wymieniać, a zużyte wyrzucać.

Higieniczne majtki poporodowe

Do podtrzymania podkładów dobra jest specjalna bielizna poporodowa, jednorazowa lub wielorazowa. Jednorazowe majtki poporodowe są wykonane z włókniny (flizeliny) i po użyciu powinny być wyrzucone. Pakowane są zwykle po kilka sztuk w opakowaniu, a ich cena to 1-2 zł za sztukę. Jest to rozwiązanie wygodne i higieniczne, szczególnie w warunkach szpitalnych. Bardzo wygodne są także wielorazowe majtki poporodowe wykonane z siateczki. Służą on podtrzymaniu podpasek lub podkładów, są miękkie, delikatne i bardzo przewiewne, o wiele bardziej elastyczne, niż tradycyjna bielizna. Są niedrogie – koszt jednej pary to kilka złotych. Można je prać, szybko schną i są bardzo praktyczne po cesarskim cięciu – zapewniają wentylację skóry brzucha i nie uciskają rany, jeśli dobierze się odpowiedni rozmiar. W razie wątpliwości lepiej wybrać rozmiar nieco za duży, niż za mały.

Higiena i ochrona piersi w czasie laktacji – wkładki laktacyjne

Dla utrzymania czystości i komfortu w czasie laktacji, warto zaopatrzyć się we wkładki laktacyjne, które będą pochłaniać nadmiar pokarmu i zapobiegną przemoczeniu biustonosza i ubrania. Wkładki takie umieszcza się wewnątrz biustonosza. Na rynku dostępne są rozmaite wkładki laktacyjne – wielorazowe i jednorazowe. Te wielorazowe wykonane są najczęściej z miękkiej bawełny. Można je prać i używać ponownie, dlatego stanowią ekologiczne i oszczędne rozwiązanie. Dla kobiet, które wolą produkty jednorazowe, jest duży wybór wkładek: od zwykłych, wypełnionych celulozą, po superchłonne, cienkie wkładki wypełnione żelującym superabsorbentem. Warto wiedzieć, że wkładki laktacyjne bywają nie tylko białe – dla kobiet wymagających są też eleganckie wkładki czarne lub beżowe.

Muszle laktacyjne

Dla tych mam, które preferują wyroby wielorazowego użytku, dobrym wyborem mogą się okazać tzw. muszle laktacyjne , wykonane z miękkiego, bezpiecznego silikonu. Spełniają one podwójną rolę: zbierają nadmiar pokarmu, chroniąc bieliznę przed zabrudzeniem oraz chronią podrażnione brodawki sutkowe przed dalszymi podrażnieniami i ułatwiają ich gojenie. Muszla laktacyjna składa się zwykle z dwóch części: pierścienia z otworem w środku, który przylega bezpośrednio do skóry i otacza brodawkę, nie zakrywając jej. Druga część to wypukła „pokrywka”, którą nakłada się na ów pierścień tak, aby szczelnie przylegała. Czasem części te są połączone na stałe. Między częściami muszli jest wolna przestrzeń, gdzie gromadzi się wyciekający pokarm, a wypukła przykrywka nie dotyka ciała, przez co chroni brodawkę sutkową przed otarciami. Lekki nacisk, który wywiera na pierś muszla laktacyjna umieszczona w biustonoszu przynosi ulgę przy obrzękach. Silikonowe muszle laktacyjne są łatwe do utrzymania w czystości i bardzo trwałe.

Osłonki na piersi do karmienia

Kolejnym przydatnym akcesorium dla karmiących matek są silikonowe osłonki na piersi, a właściwie na brodawki piersiowe. Mają one kształt „kapelusika” i niewielkie otworki na wierzchołku dla przepływu mleka. Osłonki służą do ułatwienia karmienia piersią, kiedy brodawki sutkowe są popękane lub podrażnione lub kiedy dziecko ma problem z chwyceniem piersi i prawidłowym przyssaniem się. Taki problem może się zdarzyć szczególnie przy pierwszym dziecku, a także wtedy, kiedy kobieta ma płaskie lub wklęsłe brodawki piersiowe. Aby osłonki dobrze spełniały swoją rolę, należy odpowiednio dobrać rozmiar, a najlepiej skonsultować się ze specjalistą: doradcą laktacyjnym lub doświadczoną położną.

Korektory brodawek sutkowych

Problem z uchwyceniem piersi przez dziecko z powodu płaskich lub wklęsłych brodawek sutkowych można zwykle rozwiązać bez uciekania się do inwazyjnych metod. Przydatne mogą tu być laktatory, które przez zastosowanie podciśnienia „wyciągają” brodawki sutkowe na zewnątrz lub niewielkie i wygodne korektory brodawek sutkowych. Taki korektor lub „nipletka” (nazwa pochodzi od produktu Niplette marki Philips Avent) działają również poprzez zastosowanie podciśnienia, czyli siły ssącej. Zastosowane przed karmieniem pomagają ukształtować brodawkę sutkową, aby ułatwić dziecku jej chwycenie. Czasem potrzebne jest dłuższe stosowanie takiego korektora, jednak nie należy tego robić będąc jeszcze w ciąży. Może to pobudzić wydzielanie oksytocyny, która z kolei może spowodować skurcze macicy, niepożądane przed terminem porodu. Szczegółowych informacji udzieli Ci lekarz lub położna.

Kremy i maści do pielęgnacji piersi

W czasie karmienia piersią, delikatna skóra brodawek wymaga specjalnej pielęgnacji. Odpowiednie preparaty powinny łagodzić podrażnienia i ułatwić regenerację skóry oraz być nieszkodliwe dla oseska. Większość maści do pielęgnacji piersi, np. marek Lansinoh lub Medela PureLan, zawiera czystą lanolinę – tłustą wydzielinę uzyskiwaną z owczej wełny. Lanolina używana do preparatów do pielęgnacji piersi jest najwyższej jakości, poddawana procesom dokładnego oczyszczania. Jest bardzo tłusta i dobrze chroni skórę, a przy tym jest nieszkodliwa dla dziecka. Można jej także używać do pielęgnacji suchej skóry ust (zamiast balsamu lub pomadki ochronnej) i innych wrażliwych miejsc. Inną substancją stosowaną do tzw. hartowania i pielęgnacji brodawek jest glukoza w dość wysokim stężeniu, zawarta np. w maści Maltan. Jest to cukier, a więc produkt w pełni naturalny i nietoksyczny.

Pielęgnacja skóry brzucha i całego ciała w ciąży i po porodzie

Ciąża i poród to trudny czas dla całego organizmu, także dla skóry. Szczególnie skóra brzucha rozciąga się bardzo mocno, często pojawiają się rozstępy, a po porodzie brzuch jest zwiotczały i pomarszczony. Nie należy się tego wstydzić – to piękny znak, że Twoje ciało było schronieniem dla Twojego dziecka, a owe ślady w niczym nie umniejszają Twojej urody. Jednak dla własnego komfortu i zdrowia warto pielęgnować zmęczoną skórę, aby przywrócić jej sprężystość i wspomóc regenerację. Należy wybierać do tego kosmetyki bez substancji, które po przeniknięciu przez skórę mogłyby mieć szkodliwy pływ na karmione dziecko. Wiele firm kosmetycznych oferuje specjalne linie kosmetyków pielęgnacyjnych dla kobiet w ciąży i młodych matek. Można także używać delikatnych kosmetyków i oliwek dla niemowląt lub naturalnych olejków, np. olejku migdałowego.

Bielizna poporodowa i bielizna do karmienia

Aby ułatwić sobie czas połogu i laktacji, warto zaopatrzyć się w specjalną bieliznę przeznaczoną dla kobiet karmiących. Biustonosze i koszule nocne są uszyte w ten sposób, aby nie trzeba było ich zdejmować do każdego karmienia, wystarczy odpiąć i odchylić odpowiednią część. Są też zwykle wykonane z miękkiej, przewiewnej bawełny, która nie podrażnia skóry i pozwala jej oddychać. Kobiety, które rodziły przez cesarskie cięcie, lub które mają nadmiernie rozciągnięte powłoki brzuszne mogą rozważyć zastosowanie poporodowych pasów na brzuch lub gorsetów. Przed zastosowaniem takich wyrobów należy jednak zawsze skonsultować się z lekarzem, ponieważ może istnieć przeciwwskazanie do ich używania. W razie problemów z nadmiernym rozciągnięciem mięśni brzucha lub ryzykiem przepukliny, warto również udać się do doświadczonego fizjoterapeuty. Odpowiednia fizjoterapia i rehabilitacja po porodzie może przynieść nieocenione korzyści i uchronić przed poważniejszymi problemami zdrowotnymi w przyszłości.